YAPILAR, ATIL, ONARILACAK ALANLAR

Kent içi/dışı atıl alanların (ör: açık maden ocakları, endüstriyel alanlar, konut yapıları vb.) değerlendirilerek onarılması, canlandırılması ve yeniden işlevlendirilmesi yoluyla kentin parçası haline getirilmesi (eğitim kampüsü, kültür kampüsü, rekreasyon alanı vb.) hem kent ekonomisi hem de sosyokültürel açıdan yeşil altyapı stratejisinin önemli bir ayağını oluşturmaktadır.

Bu nedenle öncelikle atıl alanların belirlenerek sınıflandırılması (tip, büyüklük, mülkiyet, lokasyon, nitelik-kullanılmayan) ve planlanmasına yönelik kamu-özel ayrımı yapılarak sayısal bir döküm oluşturulması gerekmektedir. Özellikle küçük ilçelerde geçmişte kamu hizmeti için kullanılmış olan alanların tespiti, sınıflandırılması ve yeniden işlevlendirme önerilerinin geliştirilmesi bu alanların kaybının önüne geçilmesi için önemli bulunmuştur. Envanter çalışmasının ardından bu alanların mülkiyet sorunlarına yönelik, kamu kullanımına dönüştürme amaçlı yöntem geliştirilmesi (Elektrik Fabrikası örneği), kent endüstri mirasını tanıtan ve kültürel önemini ön plana çıkartan rotaların oluşturulması ve bu mirası yeniden işlevlendirme odaklı (çalıştaylar, proje yarışmaları vb) etkinliklere öncelik verilmesi doğru olacaktır.

Kente katkı sağlayan (Tarihi Havagazı Fabrikası benzeri) olumlu yeniden işlevlendirme uygulamaları ve projeleri de ödüllendirilmeli ve özendirilmelidir. Endüstriyel mirasın yeniden işlevlendirilmesi sırasında, tarihine ilişkin içeriğin yitirilmeyerek değerlendirilmesi ve aktarılmasına yönelik döküm oluşturulması da gerekmektedir. Bu kapsamda kamusal amaçlı retrofitting model ve uygulamalarının üretilmesi (kullanılmayan demiryolu hatları ve istasyonlarının yeniden kamusal kazanımına yönelik önerilerin oluşturulması vb.) mümkündür.

Bir yandan kentin kullanım ömrünü doldurmuş çöp ve moloz döküm alanlarının alternatif kullanım olanaklarının araştırılması (Freshkills örneği gibi) öte yandan endüstriyel atık sahalarında ve kentsel dönüşüm alanlarında kirlilik analizlerinin yapılması ve acil önlemlerin alınması (ör: Elektrik Fabrikası / Kurşun Fabrikası) gerekmektedir. Atık arıtma konusunda bitkisel (Torbalı Karakuyu Köyü örneği, su sümbülü ile ağır metalin absorbe edilmesi vb) ve biyolojik atık arıtma tesislerinin yaygınlaştırılması, mahalle bazında kompost tesisleri yapılması teşvik edilmelidir.

Kentsel dönüşüm uygulamaları sırasında yeşil altyapı süreçlerini yaygınlaştıracak çözümler üretilmesi ve bu çözümleri içeren rehberler geliştirilmesi, yeşil ve kamusal açık alan kullanımını özendirecek teşvik ve yaptırımlar uygulanması sürdürülebilir çevrelerin üretilmesi için gereklidir. Ayrıca tekil yapı ölçeğinde yeşil çatı uygulamalarının teşvik edilerek yaygınlaştırılması (taşkın öteleme, çatı sularını depolama ve sulama için kullanma, yağmur hasadı yapma), yerel yönetimlerin yapı ve yapı gruplarında retrofitting müdahalelerine ve yapı biyolojisi destekli malzeme seçiminin özendirilmesine yönelik örnek uygulamalar geliştirmesi (yeşil satınalma prosedürleri), çevreci yapı malzemesi üretiminin sektörel olarak gelişimini desteklenmesi(mevzuatta yerinin oluşturulması, sertifikalandırmaların yaygınlaştırılması) yeşil altyapının yaygınlaştırılması açısından gereklidir. Yapılarda çevreci uygulama ve kullanımlarını anlatan toplumsal farkındalık programlarının geliştirilmesi, çevreci yapı çözümlerinde planlayıcı/uygulayıcı meslek gruplarının bilgilenmesi, disiplinler/birimler arası iletişim oluşturulması bu uygulamaların sosyal tabanını oluşturacaktır.

 

Atıl/Terkedilmiş Kullanımlar

• Kent içi/dışı atıl alanların (ör: açık maden ocakları, endüstriyel alanlar, konut yapıları vb.) yeniden değerlendirilerek onarılması, canlandırılması ve yeniden işlevlendirilmesi yoluyla kentin parçası haline getirilmesi (Eğitim kampüsü, kültür kampüsü, rekreasyon alanı vb.)
• Atıl alanların belirlenmesi ve sınıflandırılması (tip, büyüklük, mülkiyet, lokasyon, nitelik-kullanılmayan) ve planlanmasına yönelik sayısal bir envanter oluşturulması
• Atıl endüstriyel alanların mülkiyet sorunlarına yönelik kamu kullanımına dönüştürme amaçlı yöntem geliştirilmesi (ör: Elektrik Fabrikası)
• Atıl/terkedilmiş alanların yeniden işlevlendirilmesine dair çalıştaylar düzenlenmesi, proje yarışmaları yapılması
• Atıl alanların yoğunlaştığı yerlerde (Viyadük Ayakları Liman/ Üçkuyular) yeniden işlevlendirme çözümleri geliştirilmesi
• Kente katkı sağlayan Tarihi Havagazı Fabrikası endüstri mirasının dönüşümü gibi olumlu - yeniden işlevlendirme fikirleri ve projelerinin ödüllendirilmesi ve özendirilmesi
• Özellikle küçük ilçelerdeki geçmişte kamu hizmeti için kullanılmış olan alanların tespiti, sınıflandırılması ve yeniden işlevlendirme önerilerinin geliştirilmesi
• Kamusal amaçlı retrofitting model ve uygulamalarının üretilmesi (ör: kullanılmayan demiryolu hatları ve istasyonlarının yeniden kamusal kazanımına yönelik öneriler)

• Endüstriyel miras rotaları oluşturulması

 
Atık Sahaları

• Çöp ve moloz döküm alanlarının akıbetine yönelik alternatif kullanım olanaklarının araştırılması (Freshkills örneği), geridönüşüm malzemesi yapılması vb. çözümler üretilmesi
• Endüstriyel atık sahalarında ve kentsel dönüşüm alanlarında kirlilik analizlerinin yapılması ve acil önlemlerin alınması (ör: Elektrik Fabrikası / Kurşun Fabrikası)
• Bitkisel atık arıtma tesislerinin yaygınlaştırılması (ör: Torbalı Karakuyu Köyü örneği), mahalle bazında kompost tesisleri yapılması
• Atık arıtma problemi çözümü için yeni biyolojik arıtma tesislerinin oluşturulması
• Bitkiler ile doğal arıtma işleminin yapılması, ör: su sümbülü ile ağır metalin absorbe edilmesi e uygulama lejantları geliştirilmesi

Alsancak Eski Elektrik Fabrikası

 

Yapılar

• Yeşil çatı uygulamalarının teşvik edilmesi ve yaygınlaştırılması (ör: taşkın öteleme, çatı sularını depolama ve sulama için kullanma, yağmur hasadı yapma)

• Kurumsal yapı kullanımlarında retrofitting müdahaleleri yapılması ve konunun halka benimsetilmesi amacıyla İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin kendi yapı ve alanlarında ilgili örnek uygulama yapması

• Kentsel dönüşüm uygulamaları oluştururken yeşil altyapı süreçlerini yaygınlaştıracak kamusal alanda/yapılarda örnek çözümler üretilmesi ve kural haline getirilmesi

• Yerel yönetimlerin yapı ve yapı gruplarında yeşil ve kamusal açık alan kullanımını özendiren teşvik ve yaptırımlar uygulaması, rehberler geliştirmesi

• Yapı biyolojisi destekli malzeme seçiminin özendirilmesine yönelik örnek uygulamalar geliştirilmesi (yeşil satınalma prosedürleri)

• Çevreci/ekolojik yapı malzemesi üretiminin sektörel olarak gelişimini destekleyecek çalışmaların yürütülmesi (ör: mevzuatta yerinin oluşturulması, sertifikalandırmaların yaygınlaştırılması)

• Yapılarda çevreci/ekolojik uygulama ve kullanımlarını anlatan toplumsal farkındalık programlarının geliştirilmesi

• Çevreci/ekolojik yapı çözümlerinde planlayıcı/uygulayıcı meslek guruplarının bilgilenmesi, disiplinler/birimlerarası iletişim oluşturulması

 

 

Eski Yelki Taşocağının ağaçlandırılması

 

Bayraklı Ekrem Akurgal Parkı ve enerji verimli çatılar